تقلیدهای شاهنامه

سه‌شنبه ۱۰/ااردیبهشت/۱۳۸۷ - ۲۹/اپریل/۲۰۰۸

شاهنامه‌ی فردوسی توسی در همان زمان خود فردوسی به شهرت رسید و پس از وی افراد بسیاری به تقلید از وی به شاهنامه‌سرایی یا رزم‌نامه‌سرایی پرداختند اما هیچ یک به عظمت و سترگی کار فردوسی نیست.

در اینجا نام چند کتاب که بیشتر مکمل شاهنامه هستند را می‌آورم. این فهرست را سال‌ها پیش تهیه کردم اما متاسفانه در کاغذپاره‌هایم نام منبع را پیدا نکردم.

مکمل‌های شاهنامه
----------
به نظم و بر وزن شاهنامه (فعولن فعولن فعولن فعول)

۱) گرشاسپ‌نامه: از جمشید تا گرشاسپ. ۱۴ هزار بیت اما در یک نسخه ۱۰ هزار بیت. سروده‌ی اسدی توسی. آغاز ۴۵۶ ق. پایان ۴۵۸ ق.

۲) سام‌نامه: زندگی سام پسر نریمان (پدر زال و پدر بزرگ رستم). ۱۱ هزار بیت

۳) جهانگیرنامه: زندگی جهانگیر رستم. ۶۳۰۰ بیت. حدود قرن ۵

۴) فرامرزنامه: زندگی فرامرز پسر رستم. ۱۵۰۰ بیت. حدود قرن ۵

۵) بانوگشسپ‌نامه: زندگی دختر رستم. ۹۰۰ بیت. حدود قرن ۵

۶) برزونامه: زندگی برزو پسر سهراب. ۶۵ هزار بیت. کمبود ۳ هزار بیت. قرن ۵ یا ۶

۷) سوسن‌نامه: داستان سوسن ترانه‌خوان تورانی که پهلوانان را با آواز خویش می‌فریفت. همراه برزونامه است.

۸) بهمن‌نامه: زندگی بهمن اسفندیار. ۱۰ هزار بیت. حدود ۴۹۸ ق. سروده شده

به نثر:
۹) داراب‌نامه: زندگی بهمن و هما و داراب و اسکندر. نوشته‌ی ابوطاهر ابن حسن ابن علی ابن موسا طرسوسی
۱۰) هوشنگ‌نامه
۱۲) تهمورث‌نامه

کتاب‌هایی نیز هستند که به تقلید از شاهنامه‌ی فردوسی سروده شده‌اند اما درباره‌ی ایران پیش از اسلام نیستند:

۱) صاحبقران‌نامه: زندگی حمزه عموی پیامبر اسلام
۲) خاورنامه: سروده‌ی ابن هشام. زندگی علی ابن ابی طالب
۳) تیمورنامه: سروده‌ی هاتفی خواهرزاده‌ی عبدالرحمان جامی که در زمان تیموریان می‌زیست.
۴) شاهنشاه‌نامه: سروده‌ی میرزا کاظم گنابادی. زندگی فتح‌علی‌شاه
و شاید از همه جالب‌تر:
۵) جورج‌نامه: داستان فتح هند به دست انگلیسیان در زمان پادشاهی جورج پادشاه انگلستان