مسلمان

چهارشنبه ۲۸/آذر/۱۳۸۶ - ۱۹/دسامبر/۲۰۰۷

پیروان دین اسلام در زبان عربی «مُسلِم» (جمع آن: مسلمون یا مسلمین) خوانده می‌شوند. این واژه در زبان پارسی به صورت «مسلمان» درآمد و وقتی ترکان به دست ایرانیان مسلمان شدند همین واژه را آموختند.

اروپاییان نیز در ارتباط خود با مسلمانان، به ویژه در زمان جنگ‌های صلیبی که با ترکان سلجوقی و صلاح‌الدین ایوبی جنگیدند، همین واژه را آموختند. گرچه پیشتر در زمان هارون الرشید ارتباط‌هایی با شارلمانی برقرار شد اما در بیشتر نوشته‌های قرون وسطای و حتا تا پایان سده‌ی نوزدهم میلادی در بیشتر زبان‌های اروپایی مانند انگلیسی (Mussulman) و فرانسه (musulman) و ایتالیایی (musulmano) پیروان اسلام «مسلمان» خوانده و نوشته می‌شدند که همه از تلفظ ترکی آن (Müsülman) گرفته شده‌اند. مثلا در کتاب «کمدی الاهی» دانته یا سفرنامه‌ی مارکو پولو و دیگر نوشته‌های اروپایی.

بعدها نیز که اروپاییان با ترکان عثمانی جنگیدند همین واژه‌ی ایرانی «مسلمان» را به کار می‌بردند. (در زمان عثمانیان زبان ارتباطی ترکان و اروپاییان ایتالیایی بود.)

اما پس از پایان جنگ جهانی و ارتباط بیشتر انگلیسی زبانان با عربان، شکل عربی این واژه یعنی مسلم (Muslim) در زبان انگلیسی رایج شد. اما در زبان فرانسه و ایتالیایی هنوز همان مسلمان (musulman) به کار می‌رود.

جالب آن که در زبان انگلیسی به تقلید از اصطلاح «مسیحی» (Christian) که صفت نسبی «مسیح» است به مسلمانان «محمدی» (Mohammadan) نیز می‌گفتند که این اصطلاح امروز دیگر از رواج افتاده است. همچنین گاهی اسلام را «دین محمدی» (Mohammadanism) می‌گویند. همان طور که به پیروان دین «مزدیسنی» نیز «زرتشتی» (Zoroastrian) می‌گویند. از نظر دینی باید گفت اصطلاح محمدی و زرتشتی چندان درست نیست زیرا برخلاف دین مسیحیت اروپایی، اساس این دو دین بر شخصیت پیامبر آنها نیست.
البته ما هم در زبان پارسی از همین دو اصطلاح (محمدی و زرتشتی) استفاده می‌کنیم. معادل درست برای زرتشتی آن طور که خودشان می‌گفتند و می‌گویند «به‌دین» است.