Saturday, April 04, 2015

واژه‌شناسی: برابر فارسی selfie

شنبه ١۵/فروردین/١٣٩۴ - ۴/اپریل/٢٠١۵

فرهنگستان زبان فارسی به تازگی برای واژه‌ی انگلیسی selfie - عکس‌هایی که هر کسی از خودش می‌گیرد - برابر «خودانداز» را ساخته است. به نظر من این برابر دو ایراد دارد:

- یکی این که «خودانداز» صفت فاعلی است است در صورتی که این گونه عکس‌ها «انداخته» شده‌اند، یعنی صفت مفعولی اند. پس برابر دقیق‌تر «خودانداخته» است نه «خودانداز».

- دوم آن که واژه‌ی انگلیسی بسیط یا ساده است، اما برابر پارسی ترکیبی است (خود + انداز / انداخته).

به نظر من برابر بهتر و دقیق‌تر و کوتاه‌تر می‌تواند «خویشانه» یا «خودانه» باشد، زیرا self به معنای «خود/خویش» است و selfie هم صفت آن است (پسوند ie- در اینجا شکل دیگری از پسوند صفت نسبی y- است).

7 نظر:

Anonymous said...

ایراد دومتان را نپسندیدم. چون واژه selfie بسیط است ما هم باید واژه بسیط بسازیم؟

shahrbaraz said...

به بی‌نام.

بله. به نظر من بهتر است سطح و سبک و پیچیدگی برابر پیشنهادی به واژه‌ی اصلی نزدیک باشد. باید تا جایی که می‌شود برای واژه‌ی یک بخشی برابر سه چهار بخشی نساخت.

شهربراز

Anonymous said...

منظورتان از سه چهار بخشی را نفهمیدم. بخش به معنی هجا یا به معنی تعداد ترکیب واژه ها؟ به هر روی، واژه "کامپیوتر" را مثال می زنم که از رایانه درازتر است ولی مردم همان کامپیوتر را ترجیح می دهند. یا مثلا واژه فونداسیون را در نظر بگیرید که برابر پارسی اش می شود "پی" ولی معماران همان فونداسیون را ترجیح می دهند! پس برای مردم چندبخش بودن مهم نیست، جاافتادن واژه مهم است. هیچ کس به ترمینال نمی گوید پایانه، و برعکس هیچ کس به نرم افزار نمی گوید سافت ور. مردم هرچه را برای اولین بار بشنوند همان را بازگو می کنند. به ویژه کسانی که از اقوام غیر فارسی زبان هستند.

اردشیر said...

این هم یک عکس خودی! این سه تا عکس خودی رو دیروز گرفتم! بنظرتان واژه «خودی» چه اشکالی دارد؟

shahrbaraz said...

به اردشیر
درود

واژه‌ی «خودی» معنایی دارد که با «خودانه» فرق دارد.

با سپاس
شهربراز

Anonymous said...

(ḫodakī) خودکی چطور است؟

Anonymous said...

ما باید واژه های ساده و بسیط بسازیم زیرا خوانش آنها راحت تر است و باعث میشه واژه سریعتر جا بیفته و همه گیر بشه . واژه خودی یا خویشی بهتر است .درسته واژه خودی معنای جداگانه دارد ولی واژه علمی نیست که بخواهد مشکلی ایجاد کند مثلن وقتی یه نفر میگه : خودی گرفتم .مردم منظورش رو متوجه میشن و میدونن کدوم "خودی" رو میگه . اینگونه حساسیت ها در مورد معنای مستقل واژگان بهتره در مورد واژگان دانشی بکار برده بشه نه همه واژگان زیرا دست و پای زبان را می بنده و باعث ایجاد واژه های بلند و چند هجایی میشه که در میان مردم جا نمیفته