پاسارگاد و مرمت آن

پنج‌شنبه ۳۰/آبان/۱۳۸۷ - ۲۰/نوامبر/۲۰۰۸

به طور تصادفی به این عکس قدیمی از پاسارگاد، مزار کورش هخامنشی، برخوردم که گویا متعلق به اواخر دوران قاجار است:


پاسارگاد - پایان دوران قاجار (منبع عکس: موسسه‌ی مطالعات تاریخی ایران معاصر)

این هم عکس دیگری از پاسارگاد در زمان خودمان:


از میان گیاهان کنار مقبره


از نمایی دیگر

در خبرها خواندم که به تازگی سقف مقبره را مرمت کرده‌اند. در زمان رییس جمهوری محمد خاتمی قرار بود کار مرمت به دست کارشناس ایران‌شناس ایتالیایی انجام شود. اما در زمان محمود احمدی‌نژاد قرار شد از افراد ایرانی داخلی استفاده شود. اما به نظر برخی کارشناسان سرپرست پروژه به نام حسن راهساز دارای مهارت و تخصص لازم برای این گونه کارها نبوده و کار را به صورت تجربی آموخته است. هم چنین این کارشناسان گفته‌اند که اگر کار مرمت اصولی و حرفه‌ای انجام می‌شد ۲ سال به طول می‌انجامید اما این کار تنها ظرف ۱ ماه انجام شده است!! اما گویا مهم‌ترین ایراد آن است که به جای استفاده از سنگ مناسب و هم‌جنس بنا، سنگ سقف را به کلی برداشته‌اند و به جای آن بتون گذاشته‌اند!!! این یعنی از بین بردن اصالت بنای باستانی. معلوم هم نیست که بر سر سنگ سقف چه آمده است.

آقای طالبیان که مسئول میراث فرهنگی است همه‌ی این حرف‌ها را دروغ دانسته و گفته ما گزارش کار را به یونسکو دادیم و آنها تایید کردند. هم چنین در بارندگی اخیر در پاسارگاد سقف هیچ چکه‌ای نداشت. بنابراین کار مرمت درست انجام شده است! می‌توان به هر وسیله (مانند گذاشتن یک تکه ایرانیت یا کشیدن یک تکه پلاستیک) هم مانع باران شد اما آیا به معنای درست و حرفه‌ای بودن کار مرمت است؟



اصل خبر را می‌توانید در خبرگزاری مهر به این نشانی بخوانید: کارشناسان: سقف مقبره تخریب شده است/ میراث فرهنگی: تکذیب می‌کنیم

این هم خبر انگلیسی:
مرمت خام‌دستانه اصالت مقبره‌ی کوروش را نابود کرد (خبرگزاری مهر)
همین خبر در پایگاه «پیوند»

تا آگاهی بیشتر و نظر کارشناسان دیگر باید منتظر ماند و دید واقعا چه دسته گلی به آب داده شده است. هر قطعه سنگ از بناهای باستانی، به ویژه از پاسارگاد، در بازار سیاه عتیقه و آثار باستانی بهای بسیاری بالایی دارد و می‌تواند پول زیادی به جیب دارندگان آن بریزد.

پی‌نوشت:
همان طور که گفتم با یک خبر نباید داوری کرد و منتظر گزارش‌های فنی از سوی افراد بی‌طرف بود. امروز این نامه را دریافت کردم که بد ندیدم آن را در اینجا بگذارم.

من با «حسن راهساز» مسئول مرمت آرامگاه کوروش ملاقات داشته‌ام و با او به گفتگو نشسته‌ام. انسانی شریف و مسئول و به کار خود وارد است و سالهاست که مرمت سنگهای تخت جمشید و برنامه‌ریزی برای مرمت بناهای سنگی کشور زیر نظر ایشان انجام می‌گیرد و در تمام این سالها کسی نبود که از ایراد و مشکلی حرف بزند. اگر در محیط ادارات، نهادها و سازمانهای داخل ایران کار کرده باشید چنین نقل قولها و سخنانی برایتان ناآشنا نخواهد بود. حسادت و چشم و همچشمیها و غرض ورزی و دشمنیهای عده‌ای که دوست ندارند حسن راهساز را در چنین جایگاهی ببینند و برای کوبیدن او از هر حربه‌ای استفاده می‌برند را از نظر دور ندارید. به ویژه با توجه به اهمیت کوروش کبیر و متاسفانه مسائل سیاسی و حاشیه ها و حساسیت هایی که پیرامون این شخصیت در چند دهه اخیر به وجود آمده باعث شده این عده بهترین فرصت را برای تصفیه حسابهای شخصی به دست آورند. اگر حقیقتا در مرمت آرامگاه مشکلی وجود دارد و وضعیت وخیم است چرا این کارشناسان هشدار دهنده نام خود را فاش نمی سازند؟؟ اگر به صحت گفتار خود مطمئنند باید از سایه بیرون آمده و با نام خود و پذیرش مسئولیت گفتارهایشان اظهار نظر کنند. اینکه حسن راهساز در روشنایی ایستاده باشد و عده‌ای از تاریکی به او حمله کنند درست و جوانمردانه نیست. محتمل است قسمتهایی که گفته می شود با سنگهای جدید تعویض شده نه تعویض سنگهای قدیمی با جدید بلکه تعویض پرکردگیهای بتنی با سنگ بوده باشد. پیشنهاد می‌کنم در انتظار بمانیم تا گزارش‌های بیشتری منتشر شود.