مجله

يك‏شنبه ٥/آذر/١٣٨٥-٢٦/نوامبر/٢٠٠٦

روز ١٤ ماه آدار (اواخر اسفند ماه) در فرهنگ عبري/يهودي روز جشن پوريم (Purim) است. پوريم در عبري جمع پوري به معني قرعه است. در عربي و پارسي آن را بوري نيز مي‏گويند. علت اين جشن طبق باور يهودان يادآوري روزي است كه هامان وزير خشايارشا هخامنشي قرعه كشيد تا يهودان ايران را نابود كند. اما استر (Esther همان اختر، ستاره) كه زن خشايارشا بود با كمك پسر عموي خود به نام موردخاي مانع اين كار شد. اين داستان در بخشي از كتاب مقدس به نام كتاب استر ثبت شده است.

يكي از مراسم اين روز خواندن بخش‏هايي از كتاب مقدس است كه در عبري به آنها خمش مغيلات (hamesh megillot به معني پنج مغيله) مي‏گويند. در انگليسي به آن پنج طومار (five scrolls) گفته مي‏شود. اين پنج كتاب عبارتند از:
- كتاب استر (Book of Esther)
- كتاب روث (Book of Ruth)
- غزل غزل‏ها (غزل‏هاي سليمان) (Song of Songs)
- مراثي ارميا (Lamentations)
- كتاب جامعه ‌(Ecclesiastes)

واژه‏ي مغيلا يا مگيلا كه از مگالتو (mgalto) آرامي گرفته شده در عربي به صورت مجله درآمده است و به تدريج منظور از آن هرگونه نوشتاري بوده كه داراي تنوع محتوا باشد. در پارسي به چنين مجموعه‏اي جُنگ گفته مي‏شود.

در انگليسي magazine در قديم به معني سياهه‏ي انبار مهمات نظامي بوده و هنوز نيز به معني خشاب اسلحه است. اين واژه‏ي انگليسي از واژه‏ي عربي” مخازن“ گرفته شده است. بعد كه نخستين مجله در سال ١٧٢٠ ميلادي/١١٠٠ خورشيدي چاپ شده به علت آن كه انباري از اطلاعات بوده به آن magazine گفته‏اند. در فرانسه هنوز به مغازه magasin و به خريد كردن magasiner گفته مي‏شود.