یک‌شنبه ٢٨/خرداد/١٣٩١ - ١٧/جون/٢٠١٢
در تاریخ ایران، گاهی به نام روستاهایی برمی‌خوریم که با این که کوچک هستند اما شخصیت‌های ، بزرگ و مهمی از آنها برخاسته‌اند. برای نمونه، روستای خَرَگ، یا در شکل عربی شده‌ی آن «خَرَق» در نزدیکی مرو (در فرارود یا ماوراءالنهر) چنین است و در اینجا نام چند تن از کسانی را می‌آورم که در تاریخ با نام «خَرَقی» شناخته شده‌اند. البته در کتاب «مُعجم البُلدان» یا فرهنگ جغرافیایی سرزمین‌ها از روستایی به همین نام در نیشابور نیز نام برده شده است.
- حدیث دانان: محمد بن موسا خرقی، ابن عبیداﷲ خرقی، اسحاق بن لیث خرقی، حسن بن رشد خرقی، زُهَیر بن محمد ابوالمنذر التمیمی عنبری خراسانی مروزی خرقی: (او را هروی و نیشابوری هم گفته اند)، عبدالرحمن بن بشر خرقی، محمد بن عبداﷲ خرقی مروزی، احمد بن محمد بن احمد خرقی، حسین بن عبداﷲ بن احمد خرقی (پدر عمروبن حسین)
- ابوالقاسم عمر بن حسین بن عبداﷲ بن احمد خرقی: پیشوای حنبلیان در بغداد و نویسنده‌ی «المختصر فی فقه الامام احمد بن حنبل» است (درگذشته: در دمشق به سال ۳۳۴ ق)
- عبدالرحمن ابومحمد محمد بن قطن خرقی: از عالمان زبان عرب بود و فقیه مالکی
- ابوعلی حسین ابن عبداﷲ بن احمد خرقی: فقیه حنبلی و نویسنده‌ی «مختصر در فروع حنبلی» (درگذشته: در عید فطر ٢٩٩ ق / ٩١٢ م.)
- ابوبکر محمد بن بشر خرقی: فقیه و متکلم و اصول‌دان (درگذشت: پانصد و سی و اند)
- محمد بن احمد بن ابوبشیر خرقی: متکلم
بهاءالدین ابوبکر محمد ابن احمد ابن ابوبشر خَرَقی مروزی
اما شاید مشهورترین و بزرگ‌ترین دانشمند برخاسته از روستای خَرَق در نزدیکی مرو، بهاءالدین ابوبکر محمد بن احمد بن ابوبشر خرقی مروزی (درگذشته در مرو به سال ۵۳۳ ق / ١١٣٩ م.) باشد. نام او را ابومحمد عبدالجبار بن محمد نوشته‌اند. وی ریاضیدان، اخترشناس و جغرافیدان ایرانی بود که به عربی می‌نوشت. وی کارهای مهمی در هیات (اخترشناسی) دارد مانند
- منتهی الادراک فی تقسیم الافلاک: در اخترشناسی یا بخش‌های فلک که توسعه‌ی نظریه‌‌ی حسن ابن هیثم بصری است.
- کتاب «التبصرة فی علم الهیئه»: کتاب دیگری در هیات یا اخترشناسی
- الرسالة الشاملة: اثری است که گم شده و درباره‌ی بخشی از حساب بوده به نام «حساب درم و دینار». همان گونه که پیشتر نوشتم منظور از «حساب درم و دینار» در واقع معادله‌های چندمجهولی است.
- الرسالة المغربیة که گم شده است.
Sunday, June 17, 2012
خرقی ها و بهاءالدین مروزی خرقی
نوشتهی
شهربراز |
ساعت:
11:02 AM |
پيوند دایمی
5 نظر داده شده |
نظردهی
دسته‌بندی تاریخ میانی
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
5 نظر:
سلام
مطلبی هم درباره کتاب هزار افسان کجاست
اثر بهرام بیضایی بنویسید.
کتاب در مدت کوتاهی به چاپ دوم رسیده و به نظر من نثر زیبایی دارد و ارزش پژوهشی اش هم که بالاست
درباره اثر پژوهشی جدید بهرام بضایی یعنی هزار افسان کجاست
هم بنویسید
با سلام
اگر اجازه دهید این مقاله شما را در صفحه فیسبوکی که متعلق به وبلاگ من میباشد، به اشتراک میگذارم.
با سپاس.
ارادتمند
فرهاد
سپاس فراوان
جالب بود
به صنعتی
درود بر شما.
خوشحال می‌شوم که این متن را به دوستان علاقه‌مند دیگر هم برسانید.
با سپاس
شهربراز
Post a Comment