اين ايرانيان مجوس

سه‏شنبه ١٠/بهمن/١٣٨٥ - ٣٠/ژانويه/٢٠٠٧

چندي پيش بعد از اعدام صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق، وكيل اردني وي در سخنان تندي آن را زير سر ايرانيان يا به قول وي ”صفويان آتش‏پرست“ دانست.
خبر

اين كه وي فرق صفويان و به قول وي ”آتش‏پرستان“ را نمي‏داند خود مقوله‏ي ديگري است. اما تاكيد من در اينجا بر موضوع آتش‏پرستي است.

ايرانيان شايد از نخستين ملت‏هايي بودند كه شروع به پرستش خدايي انتزاعي و ناديده كردند. آنها كه به سطح بالاتري از درك و شناخت رسيده بودند به آتش به عنوان ”نماد“ اهورا مزدا احترام مي‏گذاشتند. اما همواره تاكيد داشتند كه خداي بزرگ اهورا مزدا به چشم نمي‏آيد. اما اقوام ديگر هنوز به آن سطح فكر نرسيده بودند. هرودت تاريخ نويس يوناني مي‏گويد ايرانيان خداي ناديدني را مي‏پرستند و به ديگر ملت‏ها كه براي خدايان خود ماهيت انساني قايل هستند مي‏خندند و مي‏گويند ”چطور خداياني را مي‏پرستيد كه زن مي‏گيرند و بچه‏دار مي‏شوند و به همديگر حسودي مي‏كنند؟“

تازيان يا عرب‏ها نيز كه ظاهرا به اين سطح از بلوغ فكري نرسيده بودند گمان مي‏كردند كه ايرانيان آتش‏پرست هستند. آنان خودشان به تازگي پرستش بت‏هاي سنگي و چوبي را ترك كرده بودند اما به مصداق مثل معروف ”كافر همه را به كيش خود پندارد“. در فرهنگ اسلامي و عربي كلمه‏ي مجوس معادل كافر و بت‏پرست شد و نوعي اهانت به حساب آمد. مجوس تازي‏شده‏ي شكل يوناني-رومي ”مغ“ يعني مگوس (magus) است و نام گروه رهبران و دينكاران بوده نه تمام مردم. انگار كسي به تمام كاتوليك‏ها بگويد كشيش‏ها! يا به همه‏ي مسلمانان بگويد ملاها!

مي‏بينيد كه هنوز نيز اعراب ”مجوس“ را به صورت دشنام به ايرانيان به كار مي‏برند و ما را آتش‏پرست مي‏دانند.

چند ماه پيش به يك رستوران تركيه‏اي رفتم به نام اوستا! از روي كنجكاوي از خانم پيشخدمت پرسيدم اوستا به چه معناست؟ گفت نام دين گروهي آتش‏پرست اهل تركيه است!!!!! گفتم ولي اوستا نام كتاب ديني زرتشتيان است و آنها نيز آتش‏پرست نيستند. و اين دين هم يك دين ايراني است. گفت بله. در ايران هم هستند. ولي اصل‏شان در تركيه است! گفتم خير اصل‏شان ايراني است و كمي به تركيه آمده‏اند. با حالت خاصي پرسيد: شما ايراني هستيد؟ گفتم بله! گفت معلوم است!