تاريخ بيهقي

پنج‏شنبه ١٠/ دي ماه / ١٣٨٣

چند روز پيش داشتم كتاب تاريخ بيهقي رو مي‏خوندم. آدم واقعا لذت مي‏بره از سادگي و در عين حال شيوايي و رواني متن.

وقتي مقايسه مي‏كني با نوشته‏هاي امروزي يا نوشته‏هاي مزخرف زمان قاجار تاسف مي‏خوره كه چرا كسي الان اين طوري نمي‏نويسه.

مثلا وقتي زمان فوق ليسانس يكي از بچه‏ها در پايان‏نامه در مقابل machine-dependent نوشته بود ”ماشين-بسته“ يكي از ”استادان“ كه از برادران متعهد بود و دكتراي كيلويي گرفته بود به اين اصطلاح اشكال گرفته بود كه فارسي نيست!

از تاريخ بيهقي چند اصطلاح جالب پيدا كردم:
- بازجُست: تحقيق (research)
- مرغ‏دل: ترسو (chicken-hearted)
- خاك و نمك بيختن: ماستمالي كردن
- فراخ شلوار: كنايه از چاق
- فراخ نبشته: نام سرگشاده
- به ريش نزديك: نزديك به بلوغ
- رسيده/نارسيده: بالغ/نابالغ
- سرپوشيده: كنايه از زن يا دختر
- نابيوسيده: غيرمنتظره
- كارديده: باتجربه
- كارناديده: بي‏تجربه
- گرگ آشتي: صلح مصلحتي
- پايكوب: رقاص
- به دست و پاي مرد: به شدت ترسيد
- تنخواه: سرمايه (كه امروزه اصطلاح تنخواهِ گردان استفاده مي‏شه يعني سرمايه در كار)